آراستگی و زیبایی از نگاه قرآن
خداوند در قرآن کریم از آراستگی آسمانها بـه وسیله ستارگان یاد کرده، می فرماید:
« همانا مـا آسمان دنیا را بـه زیور ستارگان بیاراستیم.»
قرآن کریم در آیه ای انسان هارابه آراستگی و برگرفتن زینت هاي خود، هنگام رفتن بـه مساجد دعوت میکند «کـه البته این توصیه منحصر بـه آرایش ظاهری نبوده و زینتهای معنوی مانند طهارت و تقوا را نیز شامل می شود.»
خداوند می فرماید:
« ای فرزندان آدم، نزد هر مسجدی- بـه هنگام نماز- آرایش خویش- جامه و آن چـه مایه آراستگی است- فرا گیرید،… بگو: چـه کسی آرایشی را کـه خدا برای بندگان خود پدید آورده و روزی هاي پاکیزه را حرام کرده است؟ بگو: این ها در زندگی دنیا برای مؤمنان است- ولی کفار هم بهره مندند- در حالیکـه در روز رستاخیز ویژه ایشان است.»
آراستگی و زیبایی از نگاه قرآن
خداوند در قرآن کریم از آراستگی آسمانها بـه وسیله ستارگان یاد کرده، می فرماید:
« همانا مـا آسمان دنیا را بـه زیور ستارگان بیاراستیم.»
قرآن کریم در آیه ای انسان هارابه آراستگی و برگرفتن زینت هاي خود، هنگام رفتن بـه مساجد دعوت میکند «کـه البته این توصیه منحصر بـه آرایش ظاهری نبوده و زینتهای معنوی مانند طهارت و تقوا را نیز شامل می شود.»
خداوند می فرماید:
« ای فرزندان آدم، نزد هر مسجدی- بـه هنگام نماز- آرایش خویش- جامه و آن چـه مایه آراستگی است- فرا گیرید،… بگو: چـه کسی آرایشی را کـه خدا برای بندگان خود پدید آورده و روزی هاي پاکیزه را حرام کرده است؟ بگو: این ها در زندگی دنیا برای مؤمنان است- ولی کفار هم بهره مندند- در حالیکـه در روز رستاخیز ویژه ایشان است.»
چنانکه بیان شد حس زیبایی، بعدی از ابعاد روح انسانی را شکل می دهد. با توجه بـه این، باید یادآور شد آراستگی با زیبایی ارتباطی تنگاتنگ دارد. انسان، آفریده موجودی زیباست کـه زیبایی را می پسندد، از این رو باید تلاش کند بـه وسیله زینتهایی کـه خداوند در اختیار او قرار داده است، خود را آراسته، از این زیبایی و آراستگی لذت ببرد.
امام رضا هشتمین پیشوای شیعیان برای داشتن پوست و مویی زیبا توصیه هایی مفیدی ارائه کرده اند کـه علم امروز هم این موارد را تایید میکند، داشتن صورت زیبا و ظاهر آراسته از طرف پیامبر اکرم «ص» هم بـه مسلمانان توصیه شده است. حضرت محمد هر روز حمام میکردند و همیشه آراسته و خوش رو بوده اند، با تالاب همراه باشید.
توصیه های امام رضا «ع» برای زیبایی پوست و مو
امام رضا علیهالسلام در فرصتهاي مختلفی کـه برای ایشان پیش آمد؛ ضمن ذکر برخی خواص خوراکیها و تأثیر آنها بر روی پوست بدن توصیههاي ارزشمندی در این زمینه داشتهاند. امام هشتم «ع» در دستورالعملی جالب در باره داشتن مو و صورت زیبا میفرمایند:
استفاده از سفیدهی تخممرغ و ماساژ دادن پوست با آن بـه علت مواد موجود در آن برای نرمی و لطافت پوست سفارش شده است اما در خوردن این ماده غذایی باید حسابشده عمل کرد چرا کـه برای پوست تأثیر معکوس دارد. امام رضا «ع» میفرماید: خوردن همیشگی تخممرغ، سبب پیدایش کنجدک «کک مک» در صورت میشود.
استفاده از روغن زیتون طبیعی برای کمک بـه نرمی و انعطافپذیری پوست و رفع چین و چروکها سفارش شده است. امام رضا «ع» در رساله ذهبیه در مورد عادتهاي غذایی فصل سرد توصیه کردهاند:
در این فصل باید غذا هاي پر انرژی مصرف کرد. مالیدن روغن و ماساژ استخوانها در حال استراحت با روغنهاي شب بو، زیتون و گل سرخ بـه تقویت و استحکام کمک میکند.
حتما بخوانید: توصیه های عالی امام رضا (ع) درباره استحمام
هم چنین ماساژ درمانی یکی از راههاي رفع چین و چروکهاي پوست است و در طب اسلامی سفارشهاي متعددی برای آن شده است. امام رضا علیهالسلام در باره اهمیت این روش درمانی در تامین نیرو و نشاط بدن میفرماید:
وَ أَرْوِی أَنَّهُ لَوْ کَآنَ شَیْ ءٌ یَزِیدُ فِی الْبَدَنِ لَکَآنَ الْغَمْزُ یَزِیدُ وَ اللَّیِّنُ مِنَ الثِّیَابِ وَ کَذَلِکَ الطِّیبُ وَ دُخُولُ الْحَمَّامِ وَ لَوْ غُمِزَ الْمَیِّتُ فَعَاشَ لَمَا أَنْکَرْتُ ذَلِکَ
روایت میکنم کـه اگر چیزی موجب افزایش نیرو و نشاط بدن باشد، ماساژ دادن بدن و لباس نرم، هم چنین بوی خوش و استحمام [جزیی از آن] است و اگر مردهای در اثر ماساژ دادن زنده شده، مـن انکار نمی کنم.
در خراسان روزی جوانی از شیعیان از زردی، خدمت آن حضرت شکایت کرد. حضرت فرمودند: خیار را پوست بکن و بعد پوستش را با آب بپز و بعد از پختن بـه مدت سه روز مقداری از آن را در حال ناشتا بخور.
استفاده از میوه و سبزیجات هم بـه علت داشتن ویتامینهاي مفید میتواند منجر بـه استحکام و درخشش پوست شود. یکی از مواد مناسب برای تقویت پوست استفاده از مرکبات بـه ویژه لیمو است.
اسید موجود در لیمو باعث می شود تا پوست روشنتر شود و چین و چروکها کمتر بـه نظر برسند. هم چنین بوی تازه لیمو باعث ایجاد حس تازگی در فرد می شود. مرکبات در طب الأئمّه «ع» از ارزش و اهمیت ویژهای برخوردار است.
پیشوایان دین با بهرهگیری از الهامات ربانی جوامع بشری را بـه ارزش دقیق علمی میوهها و فرآوردههاي طبیعی آگاه نمودهاند. در توصیههاي پزشکی ائمه «ع» خوردن مرکبات قبل از غذا خوب و بعد از غذا بسیار پسندیده دانسته شده است.
امام رضا «ع» هم مصرف این میوه باارزش را برای هضم و جذب غذا و کمک بـه رسوبزدایی از خون بدن و بهبود سوخت و ساز و پیش گیری از غلظت خون مفید شمردهاند.
امام رضا علیهالسلام در دستورالعملی درباره ناراحتی پوستی بهک یا همان پیسی راه درمان آن را بیان کردهاند. مردی میگوید: از امام رضا «ع» در مورد بهک پرسیدم. فرمود: مقداری ماش تازه را در فصل برداشت آن بردار و همراه برگش بکوب و فشار بده تا آبش گرفته شود. آن آب را در حالت ناشتا بخور و بر قسمت بهک زده بمال.
امام رضا «ع» هم چنین برای نشاط پوست میفرمایند: توصیـه میکنم کـه از زیادهروی در خوردن پیاز خودداری کنید؛ زیرا پیاز زیاد رنگ نشاط و شادی را از چهره می برد و سایهای غمانگیز بـه سیما فرو میاندازد.
همانگونه کـه گفتیم گوارش میتواند تأثیری مستقیم بر پوست داشته باشد. علی بن محمد بنشیم گفت: بـه محضر امام رضا «ع» از مشکل گوارش غذا شکایت کردم، حضرت فرمود: زرده تخممرغ بخور.
گفت: همین کار را کردم و از آن سود بردم. آن حضرت هم چنین میفرمایند: زیاد تخممرغ آب پز خوردن، تنگی نفس و نفسنفس زدن میآورد و خوردن زیاد تخممرغ سبب بیمار شدن طحال و سپرز میشود.
امام رضا علیهالسلام در جایی دیگر بـه خواص روغن زیتون اشاره نموده و چنین میفرمایند: نعم الطّعام الزّیت یطیّب النّکهة و یذهب بالبلغم و یصفّی اللّون و یشدّ العصب و یذهب بالوصب و یطفیء الغضب؛ روغن زیتون غذای خوبی است، دهان را خوشبو و بلغم را برطرف میسازد، رنگ صورت را صفا و طراوت میبخشد، اعصاب را تقویت کرده، بیماری و درد و ضعف را از میان می برد و آتش خشم را فرو مینشاند.
از خواص اعجاب انگیز انجیر تقویت مو و کمک بـه رشد مو هاي بدن است. امام رضا علیهالسلام میفرمایند کـه انجیر مو را میرویاند. از طرفی انجیر نیروزا، مقوی نیروی جسمی، کمککننده بـه هاضمه، ملین و تسکیندهنده تشنگی و حرارت است و شاید بـه همین خاطر است کـه امام رضا «ع» میفرماید: وَلایُحتاجُ مَعَهُ إِلى دَواءٍ، با وجود انجیر دیگر شما احتیاجى بـه دارو ندارید.
امام رضا «ع» انار را میوهای می دانند کـه برای آوردن فرزندانی سالم توصیه میکنند و میفرماید کـه انار فرزند را زیبا میگرداند. انار یک تصفیهکننده خون بوده و برای کبد بسیار مناسب است. بـه این دلیل از قدیم خوردن این میوه برای شفافیت پوست توصیه میشده است.
از امام رضا«ع» هم نقل شده کـه: «انار بخورید تا دهانتان پاکیزه و خوشبو شود.» و هم چنین در توصیههایی جامع میفرمایند:
انجیر و مشروب مویز کـه اهلش مینوشند، اگر با هم خورده شود تولید نقرس و پیسی میکند. مداومت بر خوردن پیاز باعث کلف «یک اختلال تغییردهنده رنگ پوست صورت بـه سمت سیاهی میباشد کـه علل مختلفی دارد» در صورت می شود. خوردن غذا هاي شور و گوشتهاي نمکسود و هم چنین خوردن ماهی شور بعد از عمل حجامت و فصد رگها تولید بهک و جَرَب میکند.